Een jacuzzi in de beval-suite, open gesprekken over menstruatie en de overgang, en een kijkje achter de schermen van een topklinisch ziekenhuis. Bij Gelre ziekenhuizen ontdekten we afgelopen woensdag hoe zorg, beleid en werk elkaar versterken om vrouwen langer in goede gezondheid te laten leven.
Met staatssecretaris Judith Tielen, bestuurders, zorgprofessionals en ervarings-deskundigen verkenden we onderwerpen die vaak onderbelicht blijven: endometriose, menstruatiestoornissen, stollingsproblematiek en de gevolgen voor seksuele gezondheid. Ook onderwerpen die gezondheid op het werk beïnvloeden kwamen aan bod: hoe bevordert Gelre, een organisatie met 87% vrouwelijke medewerkers, de vrouwengezondheid op de werkvloer?
Geen dikke rapporten, maar concrete gesprekken over wat werkt en waar het beter kan. Luisteren, kijken en meedenken. Het doel: vrouwen in Nederland langer in goede gezondheid laten leven en de verschillen tussen vrouwen en mannen in gezondheid wegwerken.
Wat je niet ziet, kan je niet oplossen Veel klachten van vrouwen krijgen te laat aandacht. Wist je dat één op de vijf vrouwen een stollingsprobleem heeft? En dat hevig bloedverlies en heftige pijn nog vaak worden afgedaan als ‘normaal’? Dat heeft grote gevolgen voor het dagelijks leven. Middelen zoals de pil of een spiraal kunnen de klachten verminderen, maar pakken de oorzaak meestal niet aan.
Ook bij endometriose en overgangsklachten merken vrouwen dat kennis en zorg niet altijd aansluiten. Wachttijden zijn lang en veel huisartsen hebben beperkt zicht op ernst en impact, terwijl een derde van de vrouwen kampt met ernstige klachten. Gynaecologen Maaike Traas-Hofmans en Heleen Eising benadrukken: luister goed naar de vrouw, herken patronen en kies de juiste behandeling. Betrouwbare en toegankelijke informatie via websites en patiëntenverenigingen helpt vrouwen keuzes te maken en draagt bij aan gelijke toegang tot zorg.
Tijdens de discussie kwamen belangrijke vragen aan bod zoals: hoe kunnen we stollingsproblemen eerder herkennen? Hoe verbeteren we de samenwerking tussen patiënten, vrouwenorganisaties en beroepsverenigingen? Hoe ontwikkelen we goede opleidingen en kwaliteitseisen voor vrouwspecifieke zorg?
Nog niet alle antwoorden zijn bekend, maar deze vragen geven zorgorganisaties en de politiek richting om verantwoordelijkheid te nemen en beleid te verbeteren.
Gezondheid op het werk: beleid dat werkt HR-manager Tineke van der Elst liet zien hoeveel invloed werkgevers hebben op gezondheid en welzijn van vrouwen. Vrouwen in verschillende levensfasen hebben andere behoeften. Wat je nodig hebt op je 25e, is anders dan op je 45e. Toch is beleid nog vaak hetzelfde voor iedereen.
Taboes rond menstruatie, vruchtbaarheid, zwangerschapsklachten en de overgang maken open gesprekken op je werkplek lastig. Een veilige cultuur helpt medewerkers gezond en gemotiveerd te blijven en maakt het makkelijker om persoonlijke behoeften te bespreken.
Levensfasegericht HR-beleid, betere afstemming tussen zorg en personeelsplanning en samenhangende regelingen helpen zowel medewerkers als organisatie. Zo ontstaat een omgeving waarin vrijheid en verantwoordelijkheid hand in hand gaan en iedereen optimaal kan bijdragen.
Een kijkje achter de schermen Op de Poliklinische Operatie Kamer (POK), de afdeling Radiologie en de Moeder Kind Unit zagen we hoe praktijk en innovatie elkaar versterken. Steeds meer behandelingen kunnen buiten de operatiekamer plaatsvinden, met veel aandacht voor pijnbestrijding.
Tijdens ons bezoek viel ook op hoe beperkt sommige voorzieningen zijn: in heel Nederland zijn er bijvoorbeeld maar vier ouder-kind psychiatrische units. Dit zijn speciale afdelingen waar vrouwen met kinderen tot zes maanden behandeld kunnen worden, terwijl hun kind bij hen blijft. Ook een partner of bijvoorbeeld hun eigen moeder kan bij hen blijven slapen. Het beperkte aantal units betekent dat gezinnen vaak ver moeten reizen en dat de wachtlijsten lang zijn.
Een mooi, menselijk detail bleef bij ons hangen: het luxe bevalbad op de Moeder Kind Unit. Dit bad is geschonken door de ‘Vrienden van Gelre’, een stichting die voorzieningen mogelijk maakt die het ziekenhuisbudget niet kan dekken. Zo’n toevoeging maakt een groot verschil voor een prettige en veilige bevalervaring.
Volgende stap Het ‘kijkje in de keuken’ van het Gelre is een volgende stap in een serie bezoeken met staatssecretaris Judith Tielen, waarin praktijk en beleid ontmoeten. Hierbij geen snelle oplossingen, wel concrete gesprekken over wat werkt, en wat beter kan. Vragen over vroege herkenning van stollingsproblemen, betere samenwerking tussen organisaties en zorgspecialismen en opleidingslijnen voor vrouwspecifieke zorg blijven open. Ze nodigen zorginstellingen en de politiek uit om verantwoordelijkheid te nemen, nieuwe oplossingen te vinden en te werken aan gelijke zorgkansen voor vrouwen.
Op 21 januari praten we verder. Dan gaan we in gesprek over een ander belangrijk thema: kankerzorg voor vrouwen. Want kanker werkt bij vrouwen vaak anders dan bij mannen, in diagnose, behandeling en herstel. Wil jij erbij zijn? Er zijn nog een paar plekken beschikbaar.
▸ Lees snel verder en meld je aan.